Diş plakları nedir ?

Plaklar, dişlerimizin çevresinde yemek artıkları, günlük yiyeceklerin temilenmemesi, bu yiyeceklerin bakterilere neden olması sonucu diş eti bölgesinde oluşmaya başlayan yapışkan ve renksiz bir bakteri tabakasıdır. Dişlerde oluşan plaklar diş eti hastalıkların başlıca nedenini oluşturmaktadır. Bu plaklar zaman içerisinde dişlerin güçsüzleşmesini ve hızlı bir şekilde çürümlerine de neden olurlar. Eğer günlük olarak temizlenmedikleri taktirde sertleşerek tartar oluşmasına neden olmaktadırlar.

Diş plakları oluştuğunda bu plakların farkına nasıl varırız ?

Diş plakları herkesin ağzında oluşabilir. Ağız bakterileri büyüyebilmek ve üreyebilmekiçin ağız tükürüğünden ve yediğimiz besinlerden faydalanırlar. Oluşan bakteriler her yemek sonrasında aist oluştururlar oluşturulan bu asit saldıları dişlerin direnme gücünü kırar. Günlük olarak bakımı gerçekletirilmeyen ve diş hekimi kontrollerinden yoksun olan sağlıksız dişler tekrrlayacak olan asit saldırları karşısında zayıflar bu saldırılar diş minesini kırarak çürük oluşumuna neden olurlar. Oluşan plaklar zamanla diş etlerinde “diş eti hastaları” na neden olurlar. Sonuç olarak kızarık, şişkin, sürekli olarak kanayan diş etleri oluşur. İlerleyen plaklarda ise periodontal diş eti hastalıkları ile beraber dişler kaybedilmeye başlayacaktır.

Diş plaklarının oluşması nasıl önlenir ?

Diş plakları önlemenin en önemli yollarından birisi doğru diş bakımıdır. Doğru bir diş bakımı ise;

– Dilerin gündelik olarak bakımlarının yapılması ve dişlerin günde en az iki defa olmak şartı ile fırçalanmasıdır.

– Diş ipi kullanımı ile diş fırçalarının ulaşamayacakları bölgeleri temizlemeli ve bu bölgelerde plak oluşumu önlenmelidir.

– Günlük olarak şekerli yiyecekleri ara öğünler de değil de ana öğünlerde almalıyız. Ayrıca şekerli gıdalardan ve özellikle dişler üzerine yapışan yiyecekler azaltılmalıdır.

– Yılda en az iki kez olmak koşulu ile diş hekimi ziyaretlerini gerçekleştirmeliyiz. Diş hekiminiz bu ziyaretlerinizde diş taşlarınızı, tartar oluşumlarını temizleyecek, doğrudiş bakımı konusunda sizi yönlendirecektir.

Oluşacak diş plakları hangi tehlikelere neden olur ?

Diş plakları ilk oluştuklarında yumuşaktır. Zamanla diş taşına dönüşürler. Diş taşları plaklara göre daha sert olur ve zamanla diş etlerini yukarıya doğru çekmeye başlarlar. Diş plakları yemeklerden beslendikçe ve bu yemeklerdeki minaralleri depoladıkça kristalize olurlar ve diş taşlarına dönüşürler. Oluşan bu diş taşlarının oluşma evreleri 4 ila 6 aylıktır. Bu süre bakımsız dişlerin bir sonucudur. Oluşan diş taşlarının evde kendi şartlarınızla temizlenmesi mümkün değildir. Diş plakları günlük olarak bakımlar sonucu temizlenebilirler fakat diş plakları diş taşlarına dönüştükten itibaren evde diş taşı temizleme girişimlerisonuç vermez. Diş taşları ancak diş hekimi trafından temizlenebilir. Evde kendi başınıza yapacağınız her temizleme girişimi diş etlerinizin ciddi zarar görmesine neden olacaktır. Oluşacak travma geri dönülmezdir.

Plaklar sonucunda oluşacak olan diş taşları bölgede kan dolaşımının bozulmasına neden olurlar. Bu bozulma sabah kalktığınızda diş etlerinizin kanamasına, dişlerinizi fırçalarken kan gelmesine, durduk yere diş etlerinizin kanamasına neden olacaktır. Oluşan bu diş eti kanamaları paradontitis hastalığının bir başlangıcı niteliğindedir. İlk başlarda kanayan diş etleri zamanla çekilmeye başlar ve diş kökleri zamanla belirginleşir. Bu açamadan sonra hasta geri dönülmez bir evreye girer. Diş etleri çekilen hastanın dişleri desteğini kaybeder ve zamanla sallanarak dökülür.

Diş hekimi teknoloji ile beraber çok ilerleyen ve ilerlemeye devam eden bir alan olmasına rağmen gelinen bu durumda diş hekimliği alanında da çareler tükenir. Bu nedenle sizler günlük olarak diş bakımınızı gerçekleştirecek 3 ve 6 aylık aralıklarla diş hekiminize giderek tartar oluşumlarını temizleteceksiniz. Diş eti hastalıklarını önlemenin en önemli yolu bu hastalığın oluşmamasını sağlamaktır.

Plak oluşumları nasıl kontrol altına alınır ? bu oluşumların engellenmesi için ne yapmalıyız ?

Gçmişten günümüze gelen bir slogan vardır. “Temiz dişler hiç bir zaman çürümezler” Burada kasıt dişlerin günlük bakımı ve diş hekimi kontrolleri ile sağlıklı ve temiz görünmesidir. Bu aranılan ilk şartımızdır.

Yapılan araştırmalar açıkça gösteriyor ki plak oluşumu olmadan gingivitis ve periodontitis hastalıklar oluşmamaktadır. Günümüze kadar yapılan araştırmalar ve bugünde yapılan araştırmalar gösteriyor ki; diş eti ve periodontal hastalıkların oluşmaması için diş plaklarının dişlerden uzak tutulması zorunludur. Sinidirim ağızda başladığı düşünüldüğünde ise hem sağlığı hemde vücut sağlığı için diş bakımının önemi büyüktür.

Plak oluşumu süresi nasıl olur ? Plaklar ne zaman sürede oluşum gösterir ve bu oluşumu hızlandıran faktörler nelerdir ?

Dişler üzerinde diş plaklarının oluşması için 24 saat kadar kısa bir süre yeterlidir. Buradan da anlaşıldığı gibi günlük olarak gerçekleştirilmeyen bir diş bakımı gün sonunda plak oluşumu olarak kendisini açık bir şekilde göstermektedir. 24 saat sonunda yapılan incelemeler oluşan diş plaklarının klinik olarak açık bir şekilde görülebilmesini sağlıyor. Bakımsızlık süresi devam ettiğinde ise bir hafta kadar kısa bir süre sonunda oluşan bu plaklar taşlaşmaya başlar. Bu taşlaşma dönemi bazı bireylerde daha hızlı olurken bazı bireylerde de daha geç olabilir. Genetik etki bu sürede önemli bir etkendir. Beslenmenin neleri yediğinizin ve neleri yemediğinizin burada bir önemi yoktur.

Dişlerin çarpışık olması aralarında daha fazla yemek artığının birikmesine ve bu durumda daha fazla plak oluşumuna sebebiyet vermektedir. Yani diş çarpışıklıkları süreci hızlandıran bir faktördür. Bu etkinin yanı sıra kişide ağız kuruluğu olması, ağız tükürüğünün yeteri miktarda üretilemiyor olması da bu süreci etkileyen diğer faktörlerdir.

Sonuç olarak günlük olarak bakımı gerçekleştirilmeyen ağızda plak oluşumu kaçınılmazdır. Dişlerin doğal olarak kendi kendini temizleme süreci diye bir süreç yoktur. Plakların temizlenmesi ve kontrol altına alınması günlük olarak diş bakımı ile mümkündür.

Sonuç olarak söylenilmesi gerekenler nelerdir ?

Sonuç olarak söylenilmesi gereken tek şey günlük olarak diş bakımlarının ihmal edilmemesi ve 3 – 6 aylık dönemlerde diş hekimi kontrollerinin mutlaka yerine getirilmesidir.